Specjalistyczne Usługi Opiekuńcze

Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi to szczególny rodzaj usług specjalistycznych dostosowany do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności.

 Podstawa prawna realizacji SUO:

1. Art. 8 i 9 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2123).
2. Art. 18 ust. 1 pkt 3, art. 50 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 901).
3. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. z 2005 r., Nr 189 poz. 1598 ze zm.).
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2021 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2021 r., poz. 1296).
5. Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 kwietnia 2021 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2021 r. poz. 893).
6. Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 16 lutego 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. z 2023 r. poz. 395).

 SUO przeznaczone są dla:

1)   osoby dorosłej, wykazującej zaburzenia wymienione w art. 3 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego:

• chorej psychicznie (wykazującej zaburzenia psychotyczne);
• upośledzonej umysłowo;
• wykazującej inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych, a osoba ta wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym

2)   w wyjątkowych przypadkach dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi, pozbawionych dostępu do zajęć rehabilitacyjnych i rewalidacyjno-wychowawczych, jeśli nie mają możliwości uzyskania dostępu do zajęć świadczonych przez inne zobowiązane podmioty.

Przy określeniu komu przysługuje pomoc w formie usług specjalistycznych zastosowanie ma ogólna zasada dotycząca usług, zapisana w ustawie o pomocy społecznej. Zasada ta wskazuje, że pomoc w formie usług specjalistycznych może być przyznana osobom, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina nie może takiej pomocy zapewnić. Usługi świadczone są w mieszkaniu osoby, która potrzebuje pomocy lub w ośrodkach wsparcia takich jak środowiskowe domy samopomocy, kluby samopomocy, dzienne domy pomocy.

 Celem specjalistycznych usług opiekuńczych jest poprawa jakości życia osób z zaburzeniami psychicznymi poprzez:

• zapewnienie wysokiej jakości specjalistycznej pomocy osobom samotnym
  z zaburzeniami psychicznymi, w przypadkach gdy są jej pozbawione, oraz osobom, które wymagają takiej pomocy, a rodzina nie może jej zapewnić;
• pomoc dostosowaną do szczególnych potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi oraz celów postawionych w planach postępowania terapeutyczno-wspierającego, świadczoną przez osoby z odpowiednim wykształceniem i doświadczeniem;
• możliwie jak najwyższą partycypację osoby objętej usługami w wykonywaniu poszczególnych czynności (charakter wspierająco - aktywizujący usługi, a nie wyręczający) oraz ścisłą współpracę w realizacji usług z najbliższym otoczeniem tej osoby, zgodnie z zasadą pomocniczości.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi mogą obejmować:

1. Uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia, w tym zwłaszcza:

1. kształtowanie umiejętności zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i umiejętności społecznego funkcjonowania, motywowanie do aktywności, leczenia i rehabilitacji, prowadzenie treningów umiejętności samoobsługi i umiejętności społecznych oraz wspieranie także w formie asystowania w codziennych czynnościach życiowych w szczególności takich jak:

• samoobsługa, zwłaszcza  wykonywanie czynności gospodarczych i porządkowych, w tym umiejętność utrzymania i prowadzenia domu,
• dbałość o higienę i wygląd,
• utrzymywanie kontaktów z domownikami, rówieśnikami, w miejscu nauki i pracy oraz ze społecznością lokalną,
• wspólne organizowanie i spędzanie czasu wolnego,
• korzystanie z usług różnych instytucji,

2. interwencje i pomoc w życiu w rodzinie, w tym:
   • pomoc w radzeniu sobie w sytuacjach kryzysowych – poradnictwo specjalistyczne, interwencje kryzysowe, wsparcie psychologiczne, rozmowy terapeutyczne,
   • ułatwienie dostępu do edukacji i kultury,
   • doradztwo, koordynacja działań innych służb na rzecz rodziny, której członkiem jest osoba uzyskująca pomoc w formie specjalistycznych usług,
   • kształtowanie pozytywnych relacji osoby wspieranej z osobami bliskimi,
   • współpraca z rodziną – kształtowanie odpowiednich postaw wobec osoby chorującej, niepełnosprawnej,
3. pomocy w załatwianiu spraw urzędowych, w tym:

• w uzyskaniu świadczeń socjalnych,  emerytalno-rentowych,
• w wypełnieniu dokumentów urzędowych,

4. wspieranie i pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, w tym zwłaszcza:

• w szukaniu informacji o pracy, pomoc w znalezieniu zatrudnienia lub alternatywnego zajęcia, w szczególności uczestnictwo w zajęciach warsztatów terapii zajęciowej, zakładach aktywności zawodowej, środowiskowych domach samopomocy, centrach i klubach integracji społecznej, klubach pracy,
• w kompletowaniu dokumentów potrzebnych do zatrudnienia,
• w przygotowaniu do rozmowy z pracodawcą, wspieranie i asystowanie w kontaktach z pracodawcą,
• w rozwiązywaniu problemów psychicznych wynikających z pracy lub jej braku,

5. pomoc w gospodarowaniu pieniędzmi, w tym:

• nauka planowania budżetu, asystowanie przy ponoszeniu wydatków,
• pomoc w uzyskaniu ulg w opłatach,
• zwiększanie umiejętności gospodarowania własnym budżetem oraz usamodzielnianie finansowe;

2. Pielęgnacja – jako wspieranie procesu leczenia w tym:

• pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych,
• uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt lekarskich, badań diagnostycznych,
• pomoc w wykupywaniu lub zamawianiu leków w aptece,
• pilnowanie przyjmowania leków oraz obserwowanie ewentualnych skutków ubocznych ich stosowania,
• w szczególnie uzasadnionych przypadkach zmiana opatrunków,  pomoc w użyciu środków pomocniczych i materiałów medycznych, przedmiotów ortopedycznych a także w utrzymaniu higieny,
• pomoc w dotarciu do placówek służby zdrowia,
• pomoc w dotarciu do placówek rehabilitacyjnych;

3. Rehabilitacja fizyczna i usprawnianie zaburzonych funkcji organizmu w zakresie nieobjętym przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:

• postępowanie zgodnie z zaleceniami lekarskimi lub specjalisty z zakresu rehabilitacji ruchowej lub fizjoterapii,
• współpraca ze specjalistami w zakresie wspierania psychologiczno-pedagogicznego i edukacyjno-terapeutycznego zmierzającego do wielostronnej aktywizacji osoby korzystającej ze specjalistycznych usług;

4. Pomoc mieszkaniowa, w tym:

• w uzyskaniu mieszkania, negocjowaniu i wnoszeniu opłat,
• w organizacji drobnych remontów, adaptacji, napraw, likwidacji barier architektonicznych,
• kształtowanie właściwych relacji osoby uzyskującej pomoc z sąsiadami i gospodarzem domu;

5. Zapewnienie dzieciom i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi dostępu do zajęć rehabilitacyjnych i rewalidacyjno-wychowawczych, w wyjątkowych przypadkach jeżeli nie mają możliwości uzyskania dostępu do zajęć, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego.

O pomoc w formie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi należy zwrócić się do Ośrodka Pomocy Społecznej w Skokach.

Podstawą do otrzymania pomocy w formie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest decyzja administracyjna, przyznająca tę formę pomocy w oparciu o następujące dokumenty:

• wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego; pomoc może być także udzielana  z urzędu;
• zaświadczenie lekarza specjalisty kwalifikujące do korzystania ze specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, określające rodzaj usług, zalecaną liczbę godzin usług i okres świadczenia usług - dokument dołączany do wywiadu środowiskowego;
• orzeczenie grupy inwalidzkiej lub o stopniu niepełnosprawności - w przypadku jej posiadania;
• rodzinny wywiad środowiskowy określający sytuację życiową i materialną danej osoby,  przeprowadzony przez pracownika socjalnego.

Uwaga! Ośrodek ma prawo żądać innych dokumentów wymaganych do załatwienia sprawy.

Kto świadczy SUO?

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. specjalistyczne usługi opiekuńcze są świadczone przez osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania zawodu: pracownika socjalnego, psychologa, pedagoga, logopedy, terapeuty zajęciowego, pielęgniarki, asystenta osoby niepełnosprawnej, opiekunki środowiskowej, specjalisty w zakresie rehabilitacji medycznej, fizjoterapeuty lub innego zawodu dającego wiedzę i umiejętności pozwalające świadczyć określone specjalistyczne usługi.

Gdzie są świadczone SUO?

Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi świadczone są w miejscu zamieszkania osoby na terenie Miasta i Gminy Skoki, na podstawie pisemnej decyzji administracyjnej, poprzedzonej złożeniem kompletnego wniosku i przeprowadzeniem przez pracownika socjalnego wywiadu środowiskowego.

 Pełna stawka godzinowa od dnia 01 stycznia 2023 r. wynosi:

1)       dla osoby dorosłej od  01 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r.- 47,00 zł;

2)      dla osoby dorosłej od 01 lipca 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. - 48,00 zł

3)     dla dzieci od 01 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. - 130,00 zł.

4)     dla dzieci od 01 lipca 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. - 135,00 zł

Ośrodek Pomocy Społecznej w Skokach, przyznając specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi ustala ich zakres, wymiar, okres i wysokość odpłatności za świadczone usługi - w drodze decyzji administracyjnej.

Wysokość ponoszonych opłat za specjalistyczne usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi zależy od dochodu osoby samotnej lub osoby w rodzinie, od tego czy i o ile przekroczone zostanie kryterium dochodowe kwoty 776,00 zł (w przypadku osoby samotnie gospodarującej), lub kwoty 600,00 zł (na osobę w rodzinie), od którego jest obliczana wysokość odpłatności.

Osoby, których dochód nie przekracza tego kryterium mają świadczone usługi nieodpłatnie, natomiast osoby z wyższym dochodem ponoszą częściową lub całkowitą odpłatność zgodnie z wskaźnikiem odpłatności zawartym w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. z 2005 r., Nr 189 poz. 1598 ze zm.) oraz Rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 16 lutego 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. z 2023 r. poz. 395).